Τετάρτη 3 Απριλίου 2013

Η θέση και το φυσικό περιβάλλον της Ασίας

Εικόνα 34.2: Οι έξι περιοχές της Ασίας
Η Ασία, λόγω της τεράστιας έκτασης και του πολύπλοκου ανάγλυφου που παρουσιάζει το έδαφός της, συνήθως εξετάζεται σε έξι περιοχές, που διαφέρουν ως προς τη μορφολογία, το κλίμα, τη βλάστηση και τα ζώα. Επίσης πολύ μεγάλες διαφορές παρατηρούνται στα πολιτιστικά, κοινωνικά και οικονομικά χαρακτηριστικά, καθώς και στις δραστηριότητες των ανθρώπων. Οι περιοχές αυτές είναι:
η Μέση Ανατολή, 
η Κεντρική Ασία, 
η Βόρεια Ασία, 
η Νότια Ασία, 
η Νοτιοανατολική Ασία και 
η Ανατολική Ασία.
Κάντε κλικ εδώ για να δείτε τον γεωμορφολογικό χάρτη της Ασίας.
Η ασιατική ήπειρος έχει μεγάλες σε έκταση και ύψος οροσειρές. Εδώ βρίσκονται τα Ιμαλάια, με υψηλότερη κορυφή το όρος Έβερεστ (8.848 μ.) και η οροσειρά Καρακορούμ-Κουέν Λουν. Ανάμεσα σε αυτούς τους δύο ορεινούς όγκους απλώνεται το οροπέδιο του Θιβέτ*, ένα ξεχωριστό στοιχείο του ηπειρωτικού ανάγλυφου της Ασίας.
*Το Θιβέτ (Tibet) είναι περιοχή της Κεντρικής Ασίας και πατρίδα των αυτοχθόνων Θιβετιανών. Βρίσκεται σε υψόμετρο 4.900 μέτρων κατά μέσο όρο και αποτελεί τη μεγαλύτερη σε ύψος περιοχή της Γης. Για το λόγο αυτό αναφέρεται κοινά ως "Η Στέγη του Κόσμου."
Τι θα λέγατε για ένα οδοιπορικό στα Ιμαλάια μέσα από τον φακό του Ουκρανού φωτογράφου Anton Jankovoy;


Για να δείτε κι άλλες φωτογραφίες κάντε κλικ εδώ.
Ο Oleg Bartunov, ενώ βρισκόταν σε μία αποστολή στο βουνό Έβερεστ στο Νεπάλ, συνέλαβε με τον φωτογραφικό του φακό ένα σπάνιο φυσικό φαινόμενο.
Οι μικροσκοπικοί κρύσταλλοι νερού που υπάρχουν μέσα στα σύννεφα αντανακλούν το φως του ηλίου και δημιουργούν το φαινόμενο του ουράνιου τόξου πάνω στα σύννεφα.


Στις τεράστιες οροσειρές έχουν τις πηγές τους πολύ μεγάλοι ποταμοί, τα νερά των οποίων καθορίζουν τη ζωή των κατοίκων της Ασίας. Ο μεγαλύτερος ποταμός της ηπείρου είναι ο Γιανγκ-Τσε-Γιανγκ. Στις όχθες του ζουν 250 εκατομμύρια άνθρωποι. Άλλος μεγάλος ποταμός είναι ο Γάγγης, τον οποίο λατρεύουν οι ινδουιστές ως ιερό ποταμό από τα αρχαία χρόνια.
Ο Γιανγκ-Τσε-Γιανγκ, το τρίτο μεγαλύτερο ποτάμι του κόσμου, κάτω από μυστήριο τρόπο στις 6 Σεπτεμβρίου 2012 άλλαξε χρώμα  σε κόκκινο. Ακόμα οι επιστήμονες δεν έδωσαν κάποια απάντηση γιατί έγινε αυτό, αλλά πιστεύουν ότι είναι αποτέλεσμα μόλυνσης.




Άλλος μεγάλος ποταμός είναι ο Γάγγης, τον οποίο λατρεύουν οι ινδουιστές ως ιερό ποταμό από τα αρχαία χρόνια.


Με τόσους ποταμούς που έχει η Ασία, θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι μία ήπειρος γεμάτη εύφορες πεδιάδες. Αυτό συμβαίνει μόνο στη Νότια Ασία, όπου και το κλίμα ευνοεί τις καλλιέργειες. Στη Βόρεια Ασία οι ποταμοί δεν επηρεάζουν τόσο τη ζωή των ανθρώπων, επειδή το κλίμα είναι πολύ ψυχρό και τα νερά παγώνουν για μεγάλα διαστήματα του έτους. Η περιοχή της Σιβηρίας είναι σχεδόν πάντα παγωμένη και νοτιότερα η λίμνη Βαϊκάλη μένει επίσης παγωμένη για μεγάλο μέρος του χρόνου.
Μέγιστο Μήκος636 Χιλιόμετρα
Μέγιστο Πλάτος79 Χιλιόμετρα
Έκταση42,5 Τετραγωνικά χιλιόμετρα
Μέγιστο Βάθος1680 Μέτρα

Χιονισμένο τοπίο στη Βαϊκάλη

Η Κασπία είναι η μεγαλύτερη λίμνη του πλανήτη μας. Βρίσκεται στα σύνορα της Ασίας με την Ευρώπη και το νερό της είναι αλμυρό. 
Έκταση371.000 km2.
Μέσο Βάθος184 m
Μέγιστο Βάθος1.025 m
Στη λίμνη αυτή ζει το ψάρι οξύρρυγχος, που γεννά τα μικροσκοπικά μαύρα αυγά, από τα οποία γίνεται το γευστικό χαβιάρι. Ο οξύρρυγχος, που προμηθεύει τη διεθνή αγορά με το καλύτερης ποιότητας χαβιάρι, σήμερα κινδυνεύει από την παράνομη αλιεία. 

Η δεύτερη μεγάλη λίμνη είναι η Αράλη με υφάλμυρα νερά. Η λίμνη Μπαλκάς, που είναι πλούσια σε ψάρια, αποτελεί το μοναδικό μέρος στον κόσμο, όπου ζει η φώκια του γλυκού νερού. 
(το συγκεκριμένο είδος φώκιας ζει στη λίμνη Βαϊκάλη και όχι, όπως αναφέρει το σχολικό βιβλίο, στη λίμνη Μπαλκάς )
Εφόσον η Ασία εκτείνεται από το Βόρειο Παγωμένο Ωκεανό μέχρι τον Ισημερινό, είναι φυσικό να αναπτύσσονται εκεί όλες οι ζώνες βλάστησης.
Κάνουμε κλικ εδώ για να δούμε τον κλιματικό χάρτη της Ασίας.
Τα ζώα που συναντάμε είναι πολλά και ποικίλα ανάλογα με τη ζώνη βλάστησης. Χαρακτηριστικό είδος της ασιατικής ερήμου είναι η Βακτριανή καμήλα, η οποία φέρει δύο καμπούρες (ύβους), έχει ύψος περίπου 2 μ. και πολύ πλούσιο τρίχωμα, αφού ο χειμώνας στις εσωτερικές ερήμους της Ασίας είναι ψυχρός. 


Άλλα χαρακτηριστικά ζώα είναι το «πάντα», η μικρή αρκούδα της Κίνας και το «γιακ», ένα βοοειδές του Θιβέτ, που μπορεί να ζήσει σε θερμοκρασία μέχρι -40ο C και του οποίου η κοπριά χρησιμοποιείται ως καύσιμη ύλη.