Oι πιο συναρπαστικές έρημοι του πλανήτη

Ακούγοντας για ερήμους ή διαβάζοντας γι’ αυτές, λίγα πράγματα μας έρχονται στο μυαλό. Ή μάλλον ένα: άμμος! Θα μπορούσατε να φανταστείτε ότι υπάρχουν όμως και έρημοι με χιόνι, λίμνες, αλάτι, ακόμη και ελέφαντες; Κι όμως είναι γεγονός. Αν και η πιο διαδεδομένη εικόνα της ερήμου στο μυαλό μας είναι κίτρινοι αμμόλοφοι, ξηρασία και υψηλές θερμοκρασίες, υπάρχουν έρημοι με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Δείτε ποιες…
Namib (Ναμίμπια): η μόνη έρημος με ελέφαντες
 
Στα νότια της Αφρικής, βρίσκεται η έρημος Namib, που είναι μικρότερη από τη Σαχάρα, αλλά εξίσου εντυπωσιακή. Αποτελεί μέρος του Εθνικού Πάρκου Namib-Naukluft με τη γειτονική Ανγκόλα. Οι αμμόλοφοι Sossusvlei είναι οι υψηλότεροι στον κόσμο –μερικοί φτάνουν και τα 300 μέτρα- και αν είστε τυχεροί, μπορεί να συναντήσετε σε όλη την έρημο Namib ελέφαντες! Στην παλαιότερη έρημο του κόσμου, βρίσκονται επίσης χιλιάδες είδη φυτών και ζώων. Πέρα από την ακτή, ισχυροί νότιοι άνεμοι και ρεύματα παραπλανούν τους ναυτικούς, ενώ η βόρεια ακτή έχει ονομαστεί «Skeleton Coast», εξαιτίας των ναυαγίων που βρέθηκαν εκεί.
Lençóis Maranhenses (Βραζιλία): μια «έρημος» με λίμνες
 
Φαίνεται απίστευτο, αλλά σε μια χώρα που διατηρεί περίπου το 30% του γλυκού νερού και έχει το μεγαλύτερο τροπικό δάσος στον κόσμο, υπάρχει και μια «έρημος». Στην περιοχή Maranhão, στις βόρειες ακτές της Βραζιλίας, βρίσκεται το Εθνικό Πάρκο Lençóis Maranhenses μια περιοχή περίπου 300 τετρ. χλμ. εκτυφλωτικών λευκών αμμόλοφων και μπλε λιμνών, ένα από τα πιο όμορφα και μοναδικά μέρη στον κόσμο.
Αν αναρωτιέστε πώς γίνεται να υπάρχουν λίμνες σε μια έρημο, πρέπει να ξέρετε το εξής: αυτό που κάνει διαφορετική αυτή την περιοχή από μια έρημο, είναι οι βροχοπτώσεις που πέφτουν πάνω στους αμμόλοφους και δημιουργούν τεχνητές λίμνες με κρυστάλλινα πεντακάθαρα νερά. Παρά τις ομοιότητές της με έρημο, στην περιοχή Lençóis Maranhenses καταγράφεται μια μέση ετήσια βροχόπτωση 1.600 χιλιοστών, 300 φορές περισσότερο από ό, τι στη Σαχάρα. Κατά την περίοδο της ξηρασίας, οι λιμνοθάλασσες εξατμίζονται, ενώ μετά την περίοδο των βροχών, φιλοξενούν πολλά είδη ψαριών, χελώνες και όστρακα.
Taklamakan (Κεντρική Ασία): μια έρημος καλυμμένη με χιόνι

Είναι μία από τις μεγαλύτερες αμμώδεις ερήμους του κόσμου, καταλαμβάνοντας την 15η θέση σε μέγεθος, ανάμεσα στις μεγαλύτερες μη πολικές ερήμους στον κόσμο. Βρίσκεται στη νοτιοδυτική Κίνα και καλύπτει μια έκταση 270.000 km2 της μεγαλύτερης λεκάνης στον κόσμο, Tarim, 1.000 χλμ. μήκους και 400 χλμ. πλάτους. Το 2008, στη μεγαλύτερη έρημο της Κίνας, σημειώθηκε η μεγαλύτερη χιονόπτωση και η χαμηλότερη θερμοκρασία μετά από 11 συνεχόμενες ημέρες χιονόπτωσης.
Salar de Uyuni (Bολιβία): η πιο μεγάλη έρημος αλατιού στον κόσμο
 
Η έρημος Salar είναι μία από τα μέρη-σύμβολα της Βολιβίας, μια τεράστια έρημος από αλάτι στη μέση του υψιπέδου στα δυτικά της νότιας Αμερικής. Πρόκειται για μια επίπεδη σχεδόν έρημο που αντανακλά τον ήλιο με τέτοιο τρόπο, ώστε να δημιουργεί ένα φαινόμενο αντικατοπτρισμού με τον ουρανό. Έχει επίσης πολλές λίμνες με παράξενα χρώματα, εξαιτίας της κατάθεσης ορυκτών στην περιοχή.
Πριν από περίπου 40.000 χρόνια, η περιοχή ήταν μέρος της λίμνης Minchin, μιας γιγαντιαίας προϊστορικής λίμνης. Όταν αυτή στέγνωσε, άφησε πίσω της δύο άλλες λίμνες, τη λίμνη Poopó και την Uru Uru και δύο μεγάλες ερήμους αλατιού, τη Salar de Coipasa και τη μεγαλύτερη Uyuni. Η Uyuni εκτιμάται ότι περιέχει 10 δισεκατομμύρια τόνους αλάτι. 
Farafra (Αίγυπτος): η λευκή έρημος
 
Ένα από τα πιο δημοφιλή σημεία της περιοχής-λακούβας, Farafra, είναι η Λευκή έρημος, που βρίσκεται 45 χιλιόμετρα βόρεια της πόλης Farafra. Η έρημος έχει ένα λευκό, κρεμ χρώμα (στην πραγματικότητα είναι λευκό, σε αντίθεση με το κίτρινο της ερήμου) και έχει τεράστια πετρώματα κιμωλίας που έχουν δημιουργηθεί ως αποτέλεσμα των αμμοθυελλών στην περιοχή.
Atacama (Χιλή): η έρημος με τα λουλούδια

Η έρημος Atacama καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του εδάφους της Χιλής που βρίσκεται βόρεια του 29ου παράλληλου. Η περιοχή που βρίσκεται στην ακτή μεταξύ Arica και Antofagasta, εμφανίζεται στο Βιβλίο των Ρεκόρ Guinness ως το πιο ξηρό μέρος στον κόσμο. Παρ’ όλα αυτά, στα νότια του Τροπικού του Αιγόκερω, η έρημος γίνεται φιλική προς τα έμβια όντα, με υγρασία, απαραίτητη για τη διατήρηση της παράκτιας βλάστησης. Πολλά φυτά επιβιώνουν κυρίως λόγω της ομίχλης «camanchaca».
Έρημος Simpson (Aυστραλία): η έρημος με την κόκκινη άμμο

Στην Αυστραλία βρίσκονται τέσσερις μεγάλες έρημοι: η έρημος Sturt Stony, η Tanami, η Great Victoria και η έρημος Simpson, η οποία είναι επίσης γνωστή ως «The Big Red», εξαιτίας των κόκκινων αμμολόφων της. Η έρημος Simpson έχει τους μεγαλύτερους παράλληλους, στατικούς (λόγω βλάστησης) αμμόλοφους στον κόσμο, με κατεύθυνση από βορρά προς νότο και ύψος από 3 έως 30 μέτρα. Ο πιο διάσημος αμμόλοφος, ο Nappanerica, έχει 40 μέτρα ύψος.
Η μαύρη έρημος (Αίγυπτος): η έρημος με τις μαύρες πέτρες

Εκατό χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Λευκής ερήμου, βρίσκεται η Μαύρη έρημος, μια περιοχή βουνών ηφαιστειακού σχήματος, με πολλές μικρές μαύρες πέτρες να καλύπτουν το πορτοκαλί-καφέ έδαφος. Η θέα από την κορυφή ενός από τους πολλούς αμμόλοφους, είναι ιδιαίτερα όμορφη. Η Μαύρη έρημος είναι ακατοίκητη.
Ανταρκτική: η πιο ξηρή και υγρή έρημος του κόσμου

Η Ανταρκτική είναι η ήπειρος των άκρων. Δεν κατοικείται καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου από ανθρώπους, επειδή είναι πολύ παγωμένη. Το 1983 οι επιστήμονες κατέγραψαν τις πιο ακραίες κρύες θερμοκρασίες, της τάξης των -89 βαθμών κελσίου. Είναι επίσης το υγρότερο μέρος στη γη, αλλά ταυτόχρονα και το πιο ξηρό. Υγρό, καθώς η Ανταρκτική καλύπτεται από πάγο κατά 98% και ξηρό καθώς οι βροχοπτώσεις είναι ελάχιστες (2 εκατοστά βροχής το χρόνο) –γεγονός που καθιστά την Ανταρκτική ως έρημο.
Sahara (βόρεια Αφρική): η πιο μεγάλη έρημος του κόσμου

Η Σαχάρα, με έκταση 8,6 εκατομμύρια τετρ. χλμ., είναι η μεγαλύτερη έρημος του κόσμου, καλύπτοντας μεγάλο μέρος της Βόρειας Αφρικής. Περίπου 4 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν εκεί. Το μέγιστο μήκος της είναι 4.800 χιλιόμετρα, από τα δυτικά προς τα ανατολικά και 1.200 χλμ. από βορρά προς νότο. Η Σαχάρα καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της Μαυριτανίας, τη Δυτική Σαχάρα, την Αλγερία, τη Λιβύη, την Αίγυπτο, το Σουδάν, το Τσαντ, το Νίγηρα και το Μαλί και λίγο από το Μαρόκο και την Τυνησία. Είναι ιδιαίτερα ξηρή έρημος με ελάχιστες βροχοπτώσεις. 

πηγή: http://www.clickatlife.gr

Η επανάσταση στα νησιά του Αιγαίου - Οι αγώνες του Κανάρη

Ποια νησιά εξεγέρθηκαν το 1821;
Πρώτα επαναστάτησαν οι Σπέτσες με τη Μπουμπουλίνα, τον Απρίλιο του 1821, και ακολούθησε η Ύδρα, με πρωτοστάτη τον πλοίαρχο Αντώνιο Οικονόμου. Στη συνέχεια ξεσηκώθηκαν τα Ψαρά, η Σάμος, η Κάσος και τα Δωδεκάνησα. Επαναστατική δραστηριότητα εκδηλώθηκε και στην Κρήτη, ιδιαίτερα στα Σφακιά, ενώ οι κάτοικοι των Κυκλάδων φάνηκαν διστακτικοί.

Ο Αντώνης Οικονόμου κηρύσσει την επανάσταση στην Ύδρα

Σε τι είδους επιχειρήσεις συμμετείχαν τα ελληνικά πλοία;
α) στην πολιορκία παραθαλάσσιων κάστρων
β) σε καταδρομές στα παράλια της Μικράς Ασίας
γ) σε ναυμαχίες στο ανοιχτό πέλαγος.
Τι ήταν τα πυρπολικά;
Ήταν μικρά σκάφη, γεμάτα με εκρηκτικά υλικά.  Στην αρχή το πυρπολικό πλησίαζε αθόρυβα το εχθρικό πλοίο τη νύχτα και το εμβόλιζε ή προσδενόταν επάνω του με γάντζους. Κατόπιν οι μπουρλοτιέρηδες το εγκατέλειπαν, ενώ ο κυβερνήτης έφευγε τελευταίος ανάβοντας το φιτίλι με δαυλό.

Ποιοι ήταν οι πιο γνωστοί Έλληνες ναυτικοί που ανέπτυξαν σημαντική δράση στη θάλασσα;
Μαντώ Μαυρογένους, Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, Δημήτριος Παπανικολής, Κωνσταντίνος Κανάρης, Ανδρέας Μιαούλης 
Ποια ήταν η αντίδραση των Οθωμανών στη δράση των Ελλήνων στη θάλασσα;
Οι Τούρκοι, προχώρησαν σε αντίποινα σε βάρος του ελληνικού πληθυσμού που κατοικούσε στα παράλια της Μικράς Ασίας αλλά και στα νησιά. Τον Απρίλιο του 1822 η Χίος καταστράφηκε ολοκληρωτικά από Τούρκους στρατιώτες και οι περισσότεροι από τους κατοίκους της σφαγιάσθηκαν.  

Ο πίνακας «Η σφαγή της Χίου» του Ευγένιου Ντελακρουά

Σε ποιες ναυτικές επιχειρήσεις πήρε μέρος ο Κωνσταντίνος Κανάρης το 1822;
Τον Ιούνιο του 1822 ανατίναξε με το πυρπολικό του στο λιμάνι της κατεστραμμένης Χίου τη ναυαρχίδα του τουρκικού στόλου, στην οποία βρήκαν το θάνατο ο αρχιναύαρχος Καρά Αλής με περίπου 2.000 Οθωμανούς ναύτες και στρατιώτες που γιόρταζαν το Μπαϊράμι, τη μεγαλύτερη θρησκευτική γιορτή των Μουσουλμάνων. Ήταν η εκδίκηση των Ελλήνων για την καταστροφή της Χίου λίγους μήνες νωρίτερα. Τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου ο Κανάρης πυρπόλησε στην Τένεδο την αντιναυαρχίδα του νέου Τούρκου ναυάρχου, με αποτέλεσμα ο οθωμανικός στόλος να κλειστεί στην έδρα του στα Δαρδανέλια. 

Η πυρπόληση της τουρκικής ναυαρχίδας από τον Κανάρη. Πίνακας του Νικηφόρου Λύτρα

Η επανάσταση στη Στερεά Ελλάδα

Γιατί στη Στερεά Ελλάδα οι συνθήκες για εξέγερση ήταν δύσκολες;
α) Γιατί η Στερεά Ελλάδα δεν ήταν ιδιαίτερα πυκνοκατοικημένη, κυρίως στα δυτικά τμήματά της.
β) Οι πρόκριτοι της περιοχής δεν είχαν μεγάλη πολιτική εμπειρία.
γ) Υπήρχε σημαντική παρουσία οθωμανικού πληθυσμού και στρατιωτών στην Εύβοια και τη Λαμία, ενώ στην κοντινή Ήπειρο είχε εκστρατεύσει εναντίον του Αλή Πασά των Ιωαννίνων ο ικανότατος Χουρσίτ Πασάς (πασάς του Μορέα, δηλ. της Πελοποννήσου).
Πώς αντέδρασαν οι Τούρκοι στις εξεγέρσεις των Ελλήνων;
Ο Χουρσίτ Πασάς έστειλε από τα Ιωάννινα όπου βρισκόταν τους πασάδες Κιοσέ Μεχμέτ και Ομέρ Βρυώνη με πολυάριθμο οθωμανικό στρατό.

Χουρσίτ πασάς

Ομερ Βρυώνης

Τι έγινε στην ιστορική μάχη της Αλαμάνας;
Στις 23 Απριλίου 1821 μετά από σκληρή μάχη, οι ελληνικές δυνάμεις οπισθοχώρησαν προς το όρος Καλλίδρομο, σε ύψωμα του οποίου βρισκόταν το επιτελείο του αρχηγού των αγωνιστών της Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας, Αθανάσιου Διάκου. Παρόλο που ο Διάκος ειδοποιήθηκε να εγκαταλείψει τη θέση του, αυτός συνέχισε να πολεμά. Τραυματίστηκε όμως και πιάστηκε αιχμάλωτος. Εκτιμώντας την ανδρεία του ο Ομέρ Βρυώνης, του πρότεινε να του χαρίσει τη ζωή με αντάλλαγμα να προσχωρήσει στον στρατό του. Ο Διάκος αρνήθηκε και θανατώθηκε με φρικτό τρόπο.

Αθανάσιος Διάκος

Τι γνωρίζεις για τη μάχη στο χάνι της Γραβιάς;
Ο παλιός αρματολός της περιοχής Οδυσσέας Ανδρούτσος στις 8 Μαΐου του 1821 κλείστηκε στο χάνι με 118 άνδρες. Παρά τις συνεχείς επιθέσεις των Τούρκων οι πολεμιστές στο χάνι τις απέκρουαν με μεγάλη επιτυχία πολεμώντας με άφθαστο ηρωισμό.
Η μάχη σταμάτησε το βράδυ, με μεγάλες απώλειες για το οθωμανικό στράτευμα. Οι Τούρκοι είχαν χάσει περισσότερους από 800 στρατιώτες ενώ οι Έλληνες μόνο 6. Λίγο πριν ξημερώσει κι ενώ ο Ομέρ Βρυώνης περίμενε να έρθουν κανόνια από τη Λαμία, ο Ανδρούτσος και οι άνδρες του επιχείρησαν έξοδο και κατάφεραν να περάσουν ανάμεσα από τους Τούρκους, χωρίς να γίνουν αντιληπτοί.

Οδυσσέας Ανδρούτσος

Ποια η σημασία της επιτυχίας των Ελλήνων στο χάνι της Γραβιάς;
α) Η μάχη στη Γραβιά ανέκοψε την πορεία του οθωμανικού στρατού προς την Πελοπόννησο.
β) Τόνωσε το ηθικό των εξεγερμένων Ελλήνων, παραμερίζοντας τους δισταγμούς που είχαν σχετικά με την έναρξη του Αγώνα σε ολόκληρη τη Στερεά Ελλάδα.

Το χάνι της Γραβιάς

Το Χάνι έχει σήμερα αναστηλωθεί και αναπαλαιωθεί και λειτουργεί ως μουσείο.

Οι ανθρώπινες δραστηριότητες ως παράγοντας μεταβολών στην επιφάνεια της Γης

Κάνουμε κλικ στην παρακάτω εικόνα για να μάθουμε

• ποιες ανθρώπινες δραστηριότητες μεταβάλλουν και καταστρέφουν την επιφάνεια της Γης

• να αντιμετωπίζουμε με ευαισθησία τα προβλήματα των συνανθρώπων μας που πλήττονται από τις φυσικές καταστροφές

από το Ηλεκτρονικό Βιβλίο της Γεωγραφίας.